การลงพื้นที่ส่งเสริมความรู้ด้านสิทธิมนุษยชนสำหรับสื่อมวลชน (Media Human Rights Tour) ณ หาดสวนกง อ.จะนะ จ.สงขลา
ในวันที่ 16 – 18 มกราคม 2565 ที่ผ่านมา มูลนิธินิติธรรมสิ่งแวดล้อม – EnLAW มูลนิธิศูนย์ข้อมูลชุมชน (Community Resource Centre Foundation) และ แอมเนสตี้ อินเตอร์เนชั่นเเนล ประเทศไทย (Amnesty International Thailand) ได้ร่วมกันจัดกิจกรรมการลงพื้นที่ส่งเสริมความรู้ด้านสิทธิมนุษยชนสำหรับสื่อมวลชน (Media Human Rights Tour) ณ หาดสวนกง อ.จะนะ จ.สงขลา
เนื่องจาก อ.จะนะ จ.สงขลา เป็นพื้นที่ที่จะมีการดำเนินโครงการเมืองอุตสาหกรรมจะนะ จังหวัดสงขลา อันอาจส่งผลให้ประชาชน ชุมชนในพื้นที่ได้รับผลกระทบจากการดำเนินโครงการดังกล่าว ที่มีพื้นที่กว่า 16,700 ไร่ ครอบคลุมพื้นที่ 3 ตำบล โดยพื้นที่ตั้งโครงการขัดกับกฎหมายว่าด้วยผังเมือง ที่กำหนดให้พื้นที่ดังกล่าวเป็นเขตที่ดินประเภทชนบทและเกษตรกรรม ที่ไม่อนุญาตให้มีการประกอบกิจการโรงงานอุตสาหกรรมและโครงการขนาดใหญ่ที่มีผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมและชุมชน
การจัดกิจกรรมในครั้งนี้จึงเป็นการนำเสนอความสำคัญของวิถีชีวิตคนในชุมชน การใช้ประโยชน์ของพื้นที่สาธารณะ ซึ่งมีความสำคัญทั้งทางเศรษฐกิจ วัฒนธรรม ภูมิปัญญา เช่น การใช้พื้นที่หาดสวนกงทำกิจกรรมเพื่อการเรียนรู้เหมือนเป็นห้องเรียนธรรมชาติเพื่อใช้สื่อสารสร้างความเข้าใจต่อสังคมว่า เหตุใดจึงมีความจำเป็นที่จะต้องช่วยกัน #saveจะนะ และเพื่อยืนยันว่าวิถีชีวิตและภูมิปัญญาของคนในพื้นที่สามารถที่จะสร้างรายได้กระจายสู่สังคมได้อย่างทั่วถึงกว่าการมีนิคมอุตสาหกรรม และยังเป็นการปกป้องพื้นที่ความมั่นคงทางอาหารของสาธารณะไว้ด้วย
งานกิจกรรมครั้งนี้ มีชาวบ้านจากหลายตำบลในอำเภอจะนะ มาร่วมกันนำเสนอวิถีชีวิตและผลผลิตจากความสมบูรณ์ของระบบนิเวศจะนะ ทั้งการเกษตรกรรม และประมงพื้นบ้าน เช่น ผลิตภัณฑ์จากข้าวลูกปลา และข้าวกล้องงอก ซึ่งเป็นผลผลิตจากชุมชน นำมาแปรรูปเป็นขนมทองม้วนสด ซูชิ คุกกี้ และขนมต่างๆ, การทำข้าวดอกกราย อัตลักษณ์คนพื้นที่จะนะ, ผลิตภัณฑ์จากประมงพื้นบ้านอีกหนึ่งอย่างของชาวจะนะ คือ ‘ปลาเส้น’ คือการนำปลามาโกบกับปลาแมว ปลาหลังเขียว มาแล่แยกส่วน ตากแห้ง และเอามาตัดเป็นเส้นๆ เอาไปทอดกรอบๆกินได้ทั้งก้าง และมีผลิตภัณฑ์น้ำพริกคั่วเคย จากเคยสดๆที่หาจากทะเลจะนะ เป็นต้น
และยังมีการจัดงานเสวนา พูดคุย แลกเปลี่ยน ประกอบการลงพื้นที่เก็บข้อมูลของสื่อมวลชน
โดยในวันที่ 16 มกราคม 2565 มีกิจกรรมเสวนา “คุยกับ ไครียะห์ ระหมันยะ ลูกสาวแห่งทะเลจะนะในวันที่ถูกหมายเรียกเป็นผู้ต้องหา และ นักปกป้องสิทธิ 36 คน” ล้อมวงคุย แลกเปลี่ยน บอกเล่าเรื่องราวเหตุการณ์ชุมนุมเครือข่ายจะนะรักษ์ถิ่น ที่หน้าทำเนียบรัฐบาล เพื่อทวงสัญญาจากรัฐบาลให้มีการจัดทำ ‘การประเมินผลกระทบสิ่งแวดล้อมระดับยุทธศาสตร์ หรือ SEA’ ในช่วงเดือนธันวาคม ปี 2564 ที่ผ่านมา ซึ่งมีการจับและดำเนินคดีกับเครือข่ายฯผู้มาชุมนุมเรียกร้องกว่า 36 คน
ชมถ่ายทอดสด (ย้อนหลัง) ได้ที่ Link
และในวันที่ 17 มกราคม 2565 มีกิจกรรมวงคุยธรรมชาติ “สิทธิในที่ทำกินอยู่ตรงอยู่ไหน: บทเรียนจาก อมก๋อย บ่อแก้ว บางกลอย จนถึงจะนะ” โดยมีเครือข่ายประชาชนจากพื้นที่ที่จะได้รับผลกระทบจากโครงการพัฒนาของรัฐ ร่วมแลกเปลี่ยนประสบการณ์และมุมมองสิทธิชุมชน เช่น ตัวแทนชุมชน อ.เทพา จ.สงขลา กับกรณีโรงไฟฟ้าถ่านหิน ตัวแทนชุมชนบ่อแก้ว จ.ชัยภูมิ และภาคี SAVEบางกลอย ซึ่งเป็นผู้ได้รับผลกระทบจากโครงการจัดการที่ดินของรัฐที่วางทับที่ดินเดิมของชาวบ้าน มาร่วมแลกเปลี่ยนประสบการณ์และมุมมองในมิติของ สิทธิในที่ดินทำกิน
ชมถ่ายทอดสด (ย้อนหลัง) ได้ที่ Link
ข้อมูลเพิ่มเติม Link
และในวันที่ 18 มกราคม 2565 มีการจัดกิจกรรมเวทีเสวนา “มองอนาคตชุมชนจะนะ เมื่อรัฐไฟเขียวทำ SEA จะนะและพื้นที่โดยรอบ” เพื่อนำเสนอถึงความสำคัญและความจำเป็นที่จะต้องจัดทำ “การประเมินผลกระทบสิ่งแวดล้อมระดับยุทธศาสตร์ หรือ SEA” และกระบวนการการจัดทำที่ดีควรเป็นอย่างไร
ชมถ่ายทอดสด (ย้อนหลัง) ได้ที่ Link
แม้ว่ากิจกรรมดังกล่าวจะเสร็จสิ้นลง และรัฐบาลจะมีมติ ครม.ให้มีการ“การประเมินผลกระทบสิ่งแวดล้อมระดับยุทธศาสตร์ หรือ SEA” ตามที่ชาวบ้านเครือข่ายจะนะรักษ์ถิ่นได้เรียกร้องในการชุมนุมครั้งที่ผ่านมา แต่หลังจากนี้ก็ยังคงต้องร่วมติดตามและผลักดันแนวทางในการจัดทำ SEA กันต่อไป เพื่อให้ประชาชนในพื้นที่สามารถเข้าไปมีส่วนร่วมได้อย่างมีความหมายในกระบวนการจัดทำ เพื่อเป็นการศึกษาความต้องการของคนในพื้นที่ และออกแบบแนวทางพัฒนาพื้นที่ อ.จะนะ จ.สงขลา ของอำเภอจะนะให้สอดคล้องกับวิถีชีวิตคนในชุมชน ต้นทุนจากฐานทรัพยากรในพื้นที่ เพื่อให้แผนการพัฒนาที่จะเกิดขึ้นนั้น เป็นการพัฒนาเพื่อคนจะนะทุกคนอย่างแท้จริง
รายละเอียดเพิ่มเติม :
สัมภาษณ์พิเศษ! “นักรบผ้าถุง” สตรีชาวจะนะ จ.สงขลา กับการต่อสู้ต่อกรณีการพัฒนานิคมอุตสาหกรรม Link
ชวนชมภาพบรรยากาศจาก อำเภอจะนะ จังหวัดสงขลา จาก Amnesty International Thailand Link
ความเห็นทางกฎหมาย กรณีการจัดเวทีรับฟังความคิดเห็นประกอบการจัดทำรายงานการประเมินผลกระทบสิ่งแวดล้อมและสุขภาพ 4 โครงการของบริษัท ทีพีไอ โพลีน เพาเวอร์ จำกัด (มหาชน) ภายใต้แผนจัดตั้งเมืองอุตสาหกรรม Link
ลำดับเหตุการณ์ที่มาของนิคมอุตสาหกรรมจะนะ จ.สงขลา และการเคลื่อนไหวของชาวบ้านจะนะ (ถึงปี 2563) Link
ความเห็นทางกฎหมาย: ความไม่ถูกต้องของกระบวนการแก้ไขผังเมืองรวมจังหวัดสงขลาเพื่อรองรับอุตสาหกรรมจะนะ Link
