กฎหมาย PRTR จะช่วยแก้ปัญหาฝุ่นพิษ PM2.5 จากภาคอุตสาหกรรมได้อย่างไร
ในบรรดาที่มาของฝุ่น PM2.5 ทั้งหมด มักจะมีการกล่าวถึงฝุ่นจากการเผาในที่แจ้ง ฝุ่นจากภาคคมนาคม ขณะที่ฝุ่นจากภาคอุตสาหกรรม ซึ่งมีอันตรายสูงกว่า เช่น ฝุ่นจากโรงงานอุตสาหกรรม โรงไฟฟ้า และเหมืองแร่ กลับไม่ถูกพูดถึงหรือถูกลืมไป ทั้งๆ ที่ควรเป็นแหล่งกำเนิดที่ภาครัฐควรควบคุมได้รวดเร็วและชัดเจนกว่า หากมีกฎหมายที่เหมาะสมและมาตรการที่จริงจัง
กฎหมาย PRTR คืออะไร ?
กฎหมาย PRTR มาจากคำว่า Pollutant Release and Transfer Registers คือ กฎหมายว่าด้วยการรายงานและเปิดเผยข้อมูลการปล่อยและการเคลื่อนสารมลพิษสู่สิ่งแวดล้อม คือ กฎหมายที่จะทำให้เกิดฐานข้อมูลระดับประเทศ ที่รวมเอาข้อมูลการปล่อยมลพิษสู่สิ่งแวดล้อมทุกประเภท ไม่ว่าจะเป็นอากาศ แหล่งน้ำ และพื้นดิน จากโรงงานอุตสาหกรรม โรงไฟฟ้า เหมืองแร่ รวมถึงรถยนต์ประเภทต่างๆ และการใช้สารเคมีในภาคเกษตรด้วย แหล่งมลพิษเหล่านี้กระจายอยู่ทั่วประเทศ ปล่อยของเสียสู่สิ่งแวดล้อมตลอดปี ทำให้อากาศเป็นพิษ จนประชากรที่ป่วยด้วยโรคจากมลพิษอากาศพุ่งสูงขึ้นทุกปี แม่น้ำลำคลองเน่าเสียจนเราแทบจะไม่เหลือแหล่งน้ำธรรมชาติที่ดีและเหมาะแก่เพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ ขณะที่พื้นที่เกษตรหลายแห่งถูกเคลือบด้วยสารพิษ กฎหมาย PRTR จะทำให้ฐานข้อมูลนี้ “Open Data” ที่ทุกคนสามารถเข้าถึง นำมาใช้ประโยชน์ได้ ข้อสำคัญคือ จะทำให้ภาครัฐมีข้อมูลที่ถูกต้องและครอบคลุมสำหรับนำมาแก้ปัญหามลพิษอากาศ ฟื้นฟูแหล่งน้ำและพื้นดิน และคุ้มครองสุขภาพประชาชน ลดความเสียหายของภาคธุรกิจและการลงทุน ทำให้เศรษฐกิจและการค้าเติบโตอย่างมั่นคงยั่งยืน
กฎหมาย PRTR จะช่วยแก้ปัญหาฝุ่น PM2.5 ได้อย่างไร
ณ วันนี้ รัฐบาลสูญเสียงบประมาณเกือบสองหมื่นล้านบาทไปแล้วเพื่อแก้ปัญหา PM2.5 แต่ยังแก้ไขไม่ได้ ปัญหาฝุ่นกลับรุนแรงยิ่งขึ้น เพราะรัฐบาลไม่เคยรู้อย่างแท้จริงว่า ฝุ่นที่ปกคลุมทั่วท้องฟ้าในเวลานี้มาจากอะไร มาจากที่ไหน ช่องโหว่ของการแก้ปัญหาจริงๆ คืออะไร
กฎหมาย PRTR จะช่วยรัฐบาลให้มีคำตอบที่ดี ด้วยฐานข้อมูลที่ครอบคลุมและน่าเชื่อถือมากขึ้น ทำให้ภาครัฐกำกับควบคุมโรงงานอุตสาหกรรม และออกนโยบายแก้ไขปัญหาฝุ่น PM2.5 ได้ตรงจุดมากขึ้น
กฎหมาย PRTR จะพาไปประเทศไทยไปสู่ยุคใหม่ของสิ่งแวดล้อมที่ยั่งยืน ลดมลพิษอากาศสะอาด สร้างชีวิตชีวาให้กับแม่น้ำลำคลอง ฟื้นฟูพื้นดินเพื่อการเกษตรที่ปลอดภัยขึ้น และสุขภาพประชาชนที่ปลอดภัยมากขึ้นจากมลพิษและสารเคมี
กฎหมาย PRTR กับการป้องกันมะเร็ง : ทำไมเราจึงควรรู้ว่าโรงงานอุตสาหกรรมปล่อยมลพิษอะไรออกมาบ้าง
โรคมะเร็งเป็นสาเหตุการเสียชีวิตอันดับต้น ๆ ของคนในประเทศไทย สถิติการเสียชีวิต ซึ่งจัดทำโดยสำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติพบว่า ในช่วงปี 2537 – 2560 โรคมะเร็งและเนื้องอกทุกชนิดของคนไทยเป็นสาเหตุการเสียชีวิตอันดับ 1 โดยในปี 2537 โรคมะเร็งเป็นสาเหตุการเสียชีวิตของคนไทย 48.9 คน ต่อประชากร 100,000 คนและเพิ่มขึ้นเป็น 120.5 คน หรือเกือบ 3 เท่าตัว ในปี 2560
อย่างไรก็ตามโรงงานอุตสาหกรรมต่างๆ กลับไม่ต้องรับผิดชอบต่อเรื่องนี้ เพราะไม่มีใครรู้ว่าโรงานเหล่านั้นปล่อยมลพิษอะไรออกมาบ้าง แต่หากมีกฎหมาย PRTR จะทำให้ประชาชนทราบถึงชนิดและปริมาณสารเคมีที่ปล่อยออกมาและยังทำให้รัฐกำกับและควบคุมการปล่อยมลพิษ สารก่อมะเร็งต่าง ๆ ของโรงงานอุตสาหกรรมได้แม่นยำขึ้น กฎหมาย PRTR จึงเป็นเครื่องมือสำคัญเพื่อแก้ปัญหาที่ต้นเหตุ
เมื่อข้อมูลคือพลัง กฎหมาย PRTR จะทำให้ประชาชนรู้ทั้งชนิดและปริมาณสารเคมีที่ปล่อยออกมาและยังทำให้รัฐกำกับและควบคุมการปล่อยมลพิษ สารก่อมะเร็งต่าง ๆ ของโรงงานอุตสาหกรรมได้แม่นยำขึ้น
กฎหมาย PRTR อยู่ขั้นตอนไหนแล้ว?
.
หลังจากที่ปีที่แล้วเมื่อวันที่ 14 กุมภาพันธ์ 2567 มูลนิธิบูรณะนิเวศ (EARTH) มูลนิธินิติธรรมสิ่งแวดล้อม – EnLAW กรีนพีซ ประเทศไทย ยื่นรายชื่อประชาชน 12,165 รายชื่อ เพื่อเสนอร่างพระราชบัญญัติการรายงานและเปิดเผยข้อมูลการปล่อยและเคลื่อนย้ายสารมลพิษ พ.ศ…. (ร่าง พ.ร.บ. PRTR) เพื่อเข้าสู่การพิจารณาของสภาผู้แทนราษฎร สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎรได้ดำเนินการรับฟังความคิดเห็นและวิเคราะห์ผลกระทบที่อาจเกิดขึ้นจากร่างกฎหมายเสร็จเป็นที่เรียบร้อย และประธานสภาผู้แทนราษฎรได้อนุญาตบรรจุวาระเรื่องร่าง พ.ร.บ. PRTR เข้าสู่ระเบียบวาระการประชุมสภาผู้แทนราษฎร วาระที่หนึ่ง (ขั้นรับหลักการ) แล้วตั้งแต่วันที่ 3 กรกฎาคม 2567 แต่จนถึงปัจจุบันผ่านมากว่าครึ่งปีแล้ว ร่าง พ.ร.บ.PRTR ก็ยังคงค้างรอการพิจารณาวาระที่หนึ่งอยู่เช่นเดิม และไม่มีทีท่าว่าจะถูกหยิบยกขึ้นมาพิจารณาในเร็ววัน
.
หาฝุ่น PM2.5 เป็นปัญหาที่แก้ยาก แต่แก้ได้ เพียงแต่ต้องอาศัยการเอาจริง
.
จากสถานการณ์ฝุ่น PM2.5 ที่เข้าขั้นวิกฤต เราขอเรียกร้องให้รัฐบาลเร่งรัดนำกฎหมาย PRTR ขึ้นมาพิจารณาอย่างเร่งด่วน
.
อ่านเพิ่มเติมเกี่ยวกับกฎหมาย #ThaiPRTR >> https://thaiprtr.com