สรุปคำพิพากษาคดีเพิกถอนใบอนุญาตโรงไฟฟ้าหนองแซง จ.สระบุรี
คดีหมายเลขดำที่ 1454/2553 คดีหมายเลขแดงที่ 126/2556
ผู้ฟ้องคดี นายตี๋ ตรัยรัตนแสงมณี ที่ 1 กับพวกรวม 61 คน
ผู้ถูกฟ้องคดี
คณะกรรมการกำกับกิจการพลังงาน ที่ 1
คณะกรรมการผู้ชำนาญการพิจารณารายงานการวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อมด้านโรงไฟฟ้าพลังความร้อน ที่ 2
บริษัท เพาเวอร์ เจเนอเรชั่น ซัพพลาย จำกัด ที่ 3
อ่านคำพิพากษา วันที่ 31 มกราคม 2556
—————————————————————————————————————————–
ประเด็นที่ 1 ผู้ฟ้องคดีทั้ง 61 มีสิทธิฟ้องคดีต่อศาลปกครองหรือไม่
การกระทำของผู้ถูกฟ้องคดีทั้งสาม มีผลทำให้ผู้ฟ้องคดีอาจจะได้รับความเดือดร้อนหรือเสียหายต่อสิทธิในการดำรงชีพอยู่ได้อย่างปกติและต่อเนื่องในสิ่งแวดล้อมที่ดี ตลอดจนทำให้เกิดความเสียหายต่อทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม การที่ผู้ฟ้องคดีเป็นบุคคลที่ตั้งบ้านเรือนอยู่ในพื้นที่ที่ใช้สิทธิฟ้องคดีนี้ ประกอบกับผู้ฟ้องคดีมีหน้าที่ในการรักษาประโยชน์สาธารณะตามรัฐธรรมนูญ มาตรา 73 ผู้ฟ้องคดีจึงมีสิทธิฟ้องคดีตามมาตรา 42 วรรคหนึ่ง แห่งพระราชบัญญัติจัดตั้งศาลปกครองและวิธีพิจารณาคดีปกครอง พ.ศ.2542 นอกจากนี้ เมื่อเป็นการฟ้องคดีเกี่ยวกับการคุ้มครองประโยชน์สาธารณะ ผู้ฟ้องคดีจึงมีสิทธิฟ้องคดีเมื่อใดก็ได้ ตามมาตรา 52 วรรคสอง แห่งพระราชบัญญัติจัดตั้งศาลปกครองฯ ประกอบข้อ 30 วรรคสอง แห่งระเบียบของที่ประชุมใหญ่ตุลาการในศาลปกครองสูงสุดว่าด้วยวิธีพิจารณาคดีปกครอง พ.ศ.2543
ประเด็นที่ 2 มติของผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 ที่ให้ความเห็นชอบต่อรายงานการวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อม (EIA) และคำสั่งของผู้ถูกฟ้องคดีที่ 1 ที่ออกใบอนุญาตประกอบกิจการโรงงานผลิตพลังงานไฟฟ้าให้แก่ผู้ถูกฟ้องคดีที่3 ชอบด้วยกฎหมายหรือไม่
- การพิจารณาออกใบอนุญาตของผู้ถูกฟ้องคดีที่ 1ในการพิจารณาออกใบอนุญาตประกอบกิจการโรงงานผลิตพลังงานไฟฟ้าให้แก่ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 3 ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 1 ได้พิจารณาตามความเห็นของกรมโรงงานอุตสาหกรรมที่ว่า ที่ตั้งโรงงานไม่ขัดต่อกฎกระทรวงฉบับที่ 2 (พ.ศ.2535) ออกตามความในพระราชบัญญัติโรงงาน พ.ศ.2535 และร่างกฎกระทรวงให้ใช้บังคับผังเมืองรวมจังหวัดสระบุรี พ.ศ…. ยังไม่มีผลใช้บังคับ ซึ่งผู้ถูกฟ้องคดีที่ 1 เห็นว่าสอดคล้องกับความเห็นของกรมโยธาธิการและผังเมือง ที่ว่า กรณีท้องถิ่นยังไม่มีกฎกระทรวงให้ใช้บังคับผังเมืองรวม การอนุญาตให้ประกอบกิจการไม่อาจอ้างร่างข้อกำหนดตามผังเมืองเป็นฐานในการพิจารณาออกคำสั่งอนุญาตหรือไม่อนุญาต แต่ต้องเป็นไปตามกฎหมายอื่นที่เกี่ยวข้องและมีผลใช้บังคับอยู่ในขณะนั้นผู้ถูกฟ้องคดีที่ 1 พิจารณากรณีคำคัดค้านของประชาชนว่าเป็นโครงการหรือกิจการที่อาจก่อให้เกิดผลกระทบต่อชุมชนอย่างรุนแรงตามมาตรา 67 วรรคสอง แห่งรัฐธรรมนูญ แล้วเห็นว่า เมื่อโรงไฟฟ้าหนองแซง เป็นโรงไฟฟ้าพลังงานความร้อนร่วมใช้ก๊าซธรรมชาติเป็นเชื้อเพลิง กำลังการผลิต 1,600 เมกะวัตต์ จึงมิใช่โครงการหรือกิจกรรมที่อาจจะก่อให้เกิดผลกระทบต่อชุมชนอย่างรุนแรง ตามประกาศกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม จึงไม่จำเป็นต้องจัดทำรายงานการวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อมเพิ่มเติมตามมาตรา 67 วรรคสอง อีกทั้งผู้ถูกฟ้องคดีที่ 3 ได้รับคัดเลือกจากกระทรวงพลังงานเมื่อปี 2550 ให้เป็นผู้ผลิตไฟฟ้าเอกชนรายใหญ่ และได้บรรจุในแผนพัฒนากำลังผลิตไฟฟ้าของประเทศไทย พ.ศ.2553-2573 และพิจารณาประกอบกฎหมายที่เกี่ยวข้อง จึงมีมติเห็นชอบออกใบอนุญาตประกอบกิจการโรงงานผลิตพลังงานไฟฟ้า จากข้อเท็จจริงจึงถือไม่ได้ว่า การใช้อำนาจออกใบอนุญาตของผู้ถูกฟ้องคดีที่ 1 ไม่สอดคล้องกับมาตรา 48 แห่งพระราชบัญญัติประกอบกิจการพลังงาน พ.ศ.2550
- ร่างกฎกระทรวงให้ใช้บังคับผังเมืองรวมจังหวัดสระบุรีร่างกฎกระทรวงให้ใช้บังคับผังเมืองรวมจังหวัดสระบุรี พ.ศ…. แม้จะได้ดำเนินการตามขั้นตามของพระราชบัญญัติผังเมือง พ.ศ.2518 จนถึงขั้นตอนที่สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกาตรวจร่างกฎกระทรวง แล้วก็ตาม แต่เมื่อรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทยยังไม่ได้ลงนามในกฎกระทรวงและยังไม่ได้ประกาศในราชกิจจานุเบกษา ก็ยังไม่มีผลใช้บังคับ สำหรับมติคณะรัฐมนตรีที่มีมติเห็นชอบในหลักการร่างกฎกระทรวงแล้ว เป็นเพียงการใช้อำนาจบริหารทั่วไป ตามมาตรา 11 แห่งพระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการแผ่นดิน พ.ศ.2534 ประกอบระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรี ว่าด้วยการเสนอเรื่องต่อคณะรัฐมนตรี พ.ศ.2513 เมื่อพระราชบัญญัติผังเมืองฯ ซึ่งเป็นกฎหมายเฉพาะกำหนดให้รัฐมนตรีมหาดไทยเป็นผู้มีอำนาจลงนามและต้องมีการประกาศในราชกิจจานุเบกษาจึงจะมีสภาพบังคับ มติคณะรัฐมนตรีจึงไม่มีผลกระทบต่อสิทธิหรือหน้าที่ของผู้ถูกฟ้องคดีทั้งสามหรือบุคคลใดเมื่ออำเภอหนองแซงยังไม่เคยมีกฎกระทรวงให้ใช้บังคับผังเมืองรวมมาก่อนและ กฎกระทรวงให้ใช้บังคับผังเมืองรวมจังหวัดสระบุรียังไม่มีผลบังคับเป็นกฎหมาย จึงไม่อาจนำร่างกฎกระทรวงฯมาบังคับให้เป็นผลเสียหายแก่ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 3การจำกัดสิทธิของบุคคลได้ ต้องอาศัยอำนาจตามกฎหมาย เฉพาะเพื่อการที่รัฐธรรมนูญกำหนดไว้และเท่าที่จำเป็น ทั้งจะกระทบต่อสาระสำคัญแห่งสิทธิและเสรีภาพไม่ได้ ตามรัฐธรรมนูญ มาตรา 29,41,43 แม้ผู้ฟ้องคดีจะมีสิทธิตามรัฐธรรมนูญ มาตรา 66 และ67 แต่การพิจารณาออกใบอนุญาตจะต้องคำนึงถึงสิทธิของผู้ถูกฟ้องคดีที่ 3 ต้องอยู่ภายใต้บทบัญญัติของกฎหมายที่ใช้บังคับในขณะนั้น รวมทั้งต้องคำนึงถึงการมีส่วนได้เสียของทั้งสองฝ่าย ตลอดจนคำนึงถึงประโยชน์สาธารณะที่จะได้จากการมีเสถียรภาพทางพลังงานไฟฟ้าสำรองสำหรับความต้องการพลังงานไฟฟ้าที่เพิ่มขึ้น
- ผลกระทบจากโครงการโรงไฟฟ้าหนองแซง
ปัญหาการขาดแคลนน้ำ มลพิษทางอากาศ การทิ้งน้ำเสีย เกษตรกรเพาะเห็ดและเลี้ยงไก่จะได้รับผลผลิตลดลง มีการระบุวิธีแก้ปัญหาไว้ในรายงานการวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อมแล้ว และในใบอนุญาตประกอบกิจการโรงงานกำหนดเงื่อนไขพิเศษที่ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 3 ต้องถือปฏิบัติ โดยชุมชนสามารถตรวจสอบคุณภาพน้ำทิ้งได้ทุกจุดตลอดเวลา
สำหรับกรณีเกษตรกรผู้เลี้ยงไก่ รายงานการวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อมระบุให้ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 3 ชดเชยความเสียหาย ปัญหาการขาดแคลนน้ำ ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 3 ก็มีโครงการสร้างบ่อกักเก็บน้ำสำรอง และตามเงื่อนไข หากแหล่งน้ำสาธารณะมีน้ำไม่เพียงพอ กรมชลประทานมีอำนาจสั่งให้หยุดสูบน้ำได้ทันทีเมื่อมีการใช้บังคับผังเมืองรวมแล้ว ถ้าคณะกรรมการผังเมืองเห็นว่าการใช้ประโยชน์ที่ดินเพื่อประกอบกิจการโรงงานผลิตไฟฟ้าขัดต่อนโยบายผังเมืองรวมในสาระสำคัญ คณะกรรมการฯมีอำนาจกำหนดหลักเกณฑ์ วิธีการและเงื่อนไขที่ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 3 ต้องแก้ไขเปลี่ยนแปลงหรือระงับการใช้ประโยชน์ ตามมาตรา 27 วรรค 2 แห่งพระราชบัญญัติผังเมืองฯการประกอบโรงงานผลิตไฟฟ้าของผู้ถูกฟ้องคดีที่ 3 เป็นโรงงานไฟฟ้าพลังงานความร้อนร่วมใช้ก๊าซธรรมชาติเป็นเชื้อเพลิงหลัก และใช้น้ำมันดีเซลเป็นเชื้อเพลิงสำรอง ซึ่งมีโรงงานประเภทนี้อยู่หลายแห่ง เช่น โรงไฟฟ้าวังน้อย โรงไฟฟ้าบางปะกง โรงไฟฟ้าน้ำพอง โรงไฟฟ้าราชบุรี โรงไฟฟ้าพระนครใต้ ซึ่งไม่ปรากฏว่าก่อให้เกิดความเสียหายต่อทรัพยากรธรรมชาติ หรือประชาชน โดยโรงงานดังกล่าวสามารถอยู่ร่วมกับชุมชนได้จึงเห็นว่า มติของผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 ที่ให้ความเห็นชอบต่อรายงานการวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อม (EIA) และคำสั่งของผู้ถูกฟ้องคดีที่ 1 ที่ออกใบอนุญาตประกอบกิจการโรงงานผลิตพลังงานไฟฟ้าให้แก่ผู้ถูกฟ้องคดีที่3 ชอบด้วยกฎหมาย พิพากษายกฟ้อง
ดาวน์โหลดคำพิพากษาคดี administrative_decision_nongsaeng
administrative_decision_nongsaeng
https://enlawfoundation.org/wp-content/uploads/2013/01/administrative_decision_nongsaeng.pdf